Özellikle girişimcilik ekosistemindeki fon boşluğunu doldurmak ve teknoloji tabanlı başlangıç firmalarını teşvik etmek amacıyla Melek Yatırımcılar(Angel Investor), Melek Yatırım Ağları ve Risk Sermayesi Fonları(Venture Capital) gibi profesyonel kişi ve kurumlar sisteme katkılarını sunmaktadır. Yeni girişimlere yatırım sağlayan bu kişi, kurum ve kuruluşlar, girişimci iş fikri veya projesinin yaratacağı katma değeri ve gelecekteki gelir potansiyeli ile ilgilenirler. Her halükarda girişimcinin riskine ortak olarak nakdi sermaye sağlamakta ve büyümelerine destek olmaktadırlar. Melek Yatırımcılar girişimcilere nakdi sermayenin dışında bilgi birikimi ve tecrübeleri ile onları yönlendirmekte ve ağlarına kapılarını girişimcilere açmaktadırlar.

Girişim Sermayesi Fonu olarak da bilinen Risk Sermayesi Fonları ise başlangıç aşamasından uygulamaya aşamasına geçmiş girişimcilere daha fazla destek sağlamaktadırlar. Girişim Sermayesi Fonunun yasal açıdan anlamına bakıldığında “nitelikli yatırımcılardan katılma payları karşılığında toplanan paralarla, pay sahipleri hesabına inançlı mülkiyet esaslarına göre Sermaye Piyasası Kurulu (Kurul) tarafından belirlenmiş varlık ve işlemlerden oluşan portföyü işletmek amacıyla portföy yönetim şirketleri ve girişim sermayesi portföy yönetim şirketleri tarafından süreli olarak kurulan ve tüzel kişiliği bulunmayan malvarlığıdır.” sermaye arayan girişimciler ile risk katlanabilecek sermayedarları bir araya getiren bir platformdur. Girişim Sermayesi Fonları 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun (Kanun) 54’üncü maddesi kapsamında III-52.4 sayılı Girişim Sermayesi Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği (Tebliğ) ile düzenlenmiştir. 

Ülkemizde Melek Yatırımcılar 2013 yılından itibaren Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından gerekli koşul ve şartları sağlamaları durumunda Bireysel Katılım Sertifikası(BKY) Sistemine kayıt olarak resmi bir boyut kazanmıştır.  Ve bakanlık tarafından her sene girişim fonu dağıtan sertifikalı melek yatırımcılar ve girişim sermayesi fonlarına ilişkin Bireysel Katılım Sermayesi Sistemi İlerleme Raporunu yayınlamaktadır. 2018 yılı 4. çeyreğe ait İlerleme Raporuna buradan ulaşabilirsiniz. Türkiye’de 2013 yılından itibaren toplamda 471 Melek Yatırımcı sisteme kayıt olarak Bireysel Katılım Sertifikası sahibi olmuştur. Toplam sertrifika sayısının %81’i Marmara Bölgesinde, %11’i İç Anadolu Bölgesinde, %6’sı Ege Bölgesinde % 1’i ise Akdeniz ve Karadeniz Bölgesinde faaliyet gösteren yatırımcılardan oluşmaktadır. Bu ve bunun gibi bir çok veriye yine bu rapordan ulaşmanız mümkündür.

Genel itibariyle Melek yatırımcı olsun, girişim sermayesi fonu olsun yatırımlarının 5 yıl sonunda çok fazla değerlendiğini görmek ister ve yüksek karla bu satma hedefindedirler. Yatırım aşamasında yatırımcılar iş fikrinize yada projenize ait iş modelinizin “fikrin nasıl uygulanacağı, pazar etkisi, değer önerisi, ürünün pazara hangi kanallardan gireceği, ne kadarlık bir yatırıma ihtiyaç duyulduğu, şirketin riskleri, ekip ve nitelikleri, vb.” detayları ile ilgilenirler. 

Önemli bir konu ise; Girişim şirketlerinin, sınai, zirai uygulama ve ticari pazar potansiyeli olan araç, gereç, malzeme, hizmet veya yeni ürün, yöntem, sistem ve üretim tekniklerinin meydana getirilmesini veya geliştirilmesini amaçlamaları ya da yönetim, teknik veya sermaye desteği ile bu amaçları gerçekleştirebilecek durumda olmaları gereklidir. Fonlar, bu kapsamda sadece anonim ve limitet şirketlere yatırım yapabilir. Yatırım tarihi itibari ile limitet şirket olan girişim şirketlerinin, ilk yatırım tarihini takip eden bir yıl içinde anonim şirkete dönüşüm işlemlerinin tamamlanması zorunludur.

Türkiye’de faaliyet gösteren bazı Melek Yatırım Ağları

2018 yılında teknoloji tabanlı girişimlere fon sağlamak üzere TÜBİTAK tarafından 1514 Kodlu Tech İnverster Desteği ile  kurulan 10 ayrı Girişim Sermayesi Fon Kuruluşu ise;

Antalya Teknokent BKY Ağı  (ANTALYA TEKNOKENT, ANSİAD )

Diffusion Capital Partners II SCSp Fonu (ARI TEKNOKENT, EGE TEKNOPARK, ODTÜ TEKNOKENT )

500 Startups (ARI TEKNOKENT, TEDUTECH TEKNOLOJİ TRANSFER DANIŞMANLIK EĞİTİM VE TİCARET AŞ)

Mükafat Portföy Yönetimi AŞ – TechInvestors Girişim Sermayesi Yatırım Fonu (BOĞAZİÇİ ÜNİVERSİTESİ TTO AŞ, ARI TEKNOKENT, İSTANBUL TEKNOKENT AŞ)

Gedik Portföy Yönetimi AŞ Birinci Girişim Sermayesi Yatırım Fonu (HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ TGB, AFYON UŞAK ZAFER TGB, ANKARA ÜNİVERSİTESİ TEKNOKENT ARI TEKNOKENT ÇUKUROVA TGB )

Angel Fund (İSTANBUL TEKNOKENT, ANKARA TEKNOPARK )

İstanbul Portföy AŞ – PharmaMed Girişim Sermayesi Yatırım Fonu (İZMİR BİYOTIP VE GENOM MERKEZİ)

IDA Capital Inovasyon Fonu (KOÇ ÜNİVERSİTESİ TTO AŞ, ANKARA ÜNİVERSİTESİ TEKNOKENT, BOLU TGB, ÇUKUROVA TGB, ERCİYES TEKNOPARK,  FIRAT TEKNOKENT TGB, İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ TTO AŞ, İSTANBUL TEKNOKENT AŞ, ÖZYEĞİN ÜNİVERSİTESİ TTO AŞ, YEDİTEPE ÜNİVERSİTESİ TTO AŞ, YILDIZ TGB TEKNOPARK AŞ)

Arz Gayrimenkul ve Girişim Sermayesi Portföy Yönetimi AŞ (İSTANBUL MEDİPOL ÜNİVERSİTESİ TTO AŞ, ANKARA TEKNOPARK TGB YÖNETİCİ AŞ, ARI TEKNOKENT SELÇUK ÜNİVERSİTESİ TTO AŞ, YILDIZ TGB )
Collective Spark Fund B. V. (ODTÜ TEKNOKENT)

Actus – Addwise TechOne Girişim Sermayesi Yatırım Fonu (SABANCI ÜNİV. INOVENT AŞ)

TÜBİTAK’ın 2018 yılında çağrısına çıkmış olduğu 1514 kodlu Tech İnverster Programı ile ülkemizde teknoloji ve yenilik odaklı KOBİ’lere sermaye sağlayacak girişim sermayesi fonlarına Teknoloji Transfer Ofislerinin (TTO), Teknoloji Geliştirme Bölgelerinin (TGB) ve yeterlik kararı verilmiş Araştırma Altyapılarının (AA) katılmaları teşvik edilmiştir. Bu kapsamda 

T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı ile ortak işbirliği şeklinde yürütülecek yeni 1514 Programı ile fonlar;

Erken aşama teknoloji tabanlı girişim şirketlerinin destekleyerek, bu şirketlere sermaye ihtiyaçlarının giderilmesinde katkı sağlayacaktır,

Erken aşama teknoloji tabanlı girişimlerin Ar-Ge ve yenilik sonuçlarının ticarileştirilmesine katkı sağlanacaktır,

Erken aşama teknoloji tabanlı girişimlerin desteklenmesine yönelik sürdürülebilir bir girişim sermayesi ekosisteminin oluşturulmasına katkı sağlayacaktır,

Girişim Sermayesi Fonlarının kamunun da katkılarıyla etkinleştirilmesi,

TTO, TGB ve AA’larda girişim sermayesi konusunda tecrübe ve kaynak birikiminin sağlanmasına katkı sağlanması amaçlanmaktadır.